Etkili Bir Geri Bildirim Nasıl Olmalıdır?
Geri Bildirimin Evrimi: Tarihsel Bir Bakış
Geri bildirim, insanlık tarihinin hemen her döneminde var olmuştur. Antik Yunan’dan günümüze kadar, bireylerin performanslarını değerlendirme ve geliştirme çabaları, eğitim ve yönetim sistemlerinin temel taşlarını oluşturmuştur. Özellikle 20. yüzyılın ortalarında, davranışçılığın etkisiyle, geri bildirim daha sistematik ve ölçülebilir bir hale gelmiştir. B.F. Skinner’ın programlı öğretim materyalleri önerisi, geri bildirimin eğitimdeki rolünü pekiştirmiştir. [1]
Günümüzde Etkili Geri Bildirimin Özellikleri
Etkili bir geri bildirim, yalnızca bilgi aktarmaktan öteye geçer; bireyin gelişimine katkı sağlar. Hattie ve Timperley’nin (2007) modeline göre, geri bildirim şu özelliklere sahip olmalıdır:
– Açıklık ve Belirlilik: Geri bildirim, neyin doğru yapıldığını ve neyin geliştirilebileceğini net bir şekilde belirtmelidir.
– Zamanında ve Uygun: Geri bildirim, öğrenme sürecinin hemen ardından verilmelidir ki birey, yaptığı eylemlerle geri bildirim arasındaki ilişkiyi kurabilsin.
– Eyleme Dönüştürülebilirlik: Geri bildirim, bireyin ne yapması gerektiğini açıkça göstermeli ve uygulanabilir olmalıdır.
– Destekleyici ve Yapıcı: Olumlu bir dil kullanarak, bireyin motivasyonunu artırmalı ve gelişime açık bir ortam yaratmalıdır.
Geri Bildirimin Eğitimdeki Rolü
Eğitimde geri bildirim, öğrencilerin öğrenme süreçlerini yönlendiren önemli bir araçtır. Sadler (1989), geri bildirimin, öğrencilerin mevcut bilgi düzeyleri ile hedeflenen bilgi düzeyleri arasındaki farkı kapatmalarına yardımcı olduğunu belirtmiştir. Bu süreç, öğrencilerin öz düzenleme becerilerini geliştirmelerine olanak tanır. [2]
Kurumsal ve Profesyonel Ortamlarda Geri Bildirim
İş dünyasında geri bildirim, çalışanların performansını değerlendirme ve geliştirme amacı taşır. 360 derece geri bildirim modeli, bireyin yöneticileri, eş düzeydeki çalışma arkadaşları ve astları tarafından değerlendirildiği bir sistemdir. Bu model, daha kapsamlı ve objektif bir değerlendirme sunar. [3]
Geri Bildirimin Etkili Olabilmesi İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler
Etkili bir geri bildirim için aşağıdaki unsurlar önemlidir:
– Empati ve Saygı: Bireyin duygusal durumunu göz önünde bulundurarak, saygılı bir dil kullanılmalıdır.
– Özelleştirilmiş Yaklaşım: Her bireyin öğrenme tarzı farklıdır; bu nedenle geri bildirim kişiye özel olmalıdır.
– Sürekli ve Düzenli: Geri bildirim, bir kerelik değil, sürekli bir süreç olmalıdır.
– İki Yönlü İletişim: Geri bildirim, tek taraflı bir aktarım değil, karşılıklı bir iletişim olmalıdır.
Sonuç: Geri Bildirimin Gücü
Etkili bir geri bildirim, bireylerin gelişimine katkı sağlar ve toplumsal yapının güçlenmesine yardımcı olur. Bu süreç, bireylerin kendilerini tanımalarına, güçlü yönlerini keşfetmelerine ve zayıf yönlerini geliştirmelerine olanak tanır. Sonuç olarak, geri bildirim, sadece bir değerlendirme aracı değil, aynı zamanda bir öğrenme ve gelişim sürecidir.
—
Sources:
[1]: https://en.wikipedia.org/wiki/Instructionaldesign?utmsource=chatgpt.com “Instructional design”
[2]: https://fsb.ac.uk/feedback-in-higher-education-a-multifunctional-tool/?utm_source=chatgpt.com “Feedback in Higher Education: A Multifunctional Tool”
[3]: https://en.wikipedia.org/wiki/360-degreefeedback?utmsource=chatgpt.com “360-degree feedback”