Kategori: Makaleler

Girişimsel Radyoloji İşlemi Ne Kadar Sürer? Tarihsel Bir Bakış Bir tarihçi olarak, geçmişe bakarken, insanlık tarihindeki büyük dönüşüm noktalarını ve bunların bugüne olan etkilerini hep merak etmişimdir. Her yenilik, bir önceki adımın üzerine inşa edilir ve her gelişim, toplumu, teknolojiyi ve bireylerin yaşamlarını şekillendirir. Tıpta da benzer bir süreç yaşanır. Geçmişteki ilk hekimler, vücudun içindeki hastalıkları anlamaya çalışırken, bugünün modern tıbbı teknolojilerini kullanarak çok daha hızlı ve kesin çözümler üretiyorlar. Ancak, bugün yaşadığımız bu sağlık devrimlerinin temelleri, çoğu zaman uzun bir süreç ve çeşitli kırılma noktalarıyla şekillendi. Bu yazıda, modern tıbbın vazgeçilmez bir parçası haline gelen girişimsel radyoloji işleminin nasıl…

Havayolu Ulaştırması Nedir? Hızın Bedelini Kim Ödüyor? Şunu söyleyerek başlayayım: Havayolu ulaştırması bir mucize kadar büyüleyici, ama pahalı bir alışkanlık—yalnızca parayla değil; zaman, sinir ve gezegenin karbon bütçesiyle. “Ucuza Londra bileti buldum!” sevincinin arka planında; bitmeyen güvenlik sıraları, belirsiz gecikmeler, gürültü ve emisyonlar var. Yani gökyüzüne çıktığımız her sefer, yerde bıraktığımız izleri büyütüyor. Bu yazı, havayolu ulaştırmasını romantize etmeyi değil; tartışmaya açmayı amaçlıyor. Havayolu ulaştırması; yolcu ve yükün uçak, helikopter, kargo jeti gibi hava araçlarıyla, hava sahası yönetimi (ATC), havalimanları, yer hizmetleri ve düzenleyici çerçeveler eşliğinde kapıdan kapıya olmasa da “ağdan ağa” taşındığı yüksek hızlı bir ulaşım sistemidir. Tanımın Ötesi:…

Hamur da Ne Yapılır? Cesur Bir Manifesto: Her Şey Değil, Doğru Şey Yapılır! Mutfağa her girdiğimizde otomatik pilota bağlayıp hamuru yoğuruyor, sonra da “hamur da ne yapılır?” diye soruyoruz. Cevabı mı? “Her şey!” Hayır, işte tam da burada itirazım var. Hamurla her şey yapılmaz; doğru şey yapılır. Çünkü hamur, sihirli değnek değil; alışkanlıklarımızın, kolaycılığımızın ve bazen de pazarlamanın şekil aldığı bir madde. Bugün bu ezberi bozmak; beyaz una, şekerli hamur işlerine ve “ne olacak canım, bir poğaçadan bir şey olmaz” cümlesine meydan okumak için buradayım. Hazırsanız, tartışmayı başlatıyorum. “Hamur da Ne Yapılır?” Soru mu, Kaçış mı? “Hamurla her şey yapılır”…

Etkili Bir Geri Bildirim Nasıl Olmalıdır? Geri Bildirimin Evrimi: Tarihsel Bir Bakış Geri bildirim, insanlık tarihinin hemen her döneminde var olmuştur. Antik Yunan’dan günümüze kadar, bireylerin performanslarını değerlendirme ve geliştirme çabaları, eğitim ve yönetim sistemlerinin temel taşlarını oluşturmuştur. Özellikle 20. yüzyılın ortalarında, davranışçılığın etkisiyle, geri bildirim daha sistematik ve ölçülebilir bir hale gelmiştir. B.F. Skinner’ın programlı öğretim materyalleri önerisi, geri bildirimin eğitimdeki rolünü pekiştirmiştir. [1] Günümüzde Etkili Geri Bildirimin Özellikleri Etkili bir geri bildirim, yalnızca bilgi aktarmaktan öteye geçer; bireyin gelişimine katkı sağlar. Hattie ve Timperley’nin (2007) modeline göre, geri bildirim şu özelliklere sahip olmalıdır: – Açıklık ve Belirlilik: Geri…

En Büyük Gezegenin Adı Nedir? Bilimsel Bir Keşif Yolculuğu Gezegenler Arasında Dev Bir Yıldız: Jüpiter Uzay, sonsuz bir boşlukta birbirinden farklı milyonlarca gezegenin dönüp durduğu, keşfedilmeyi bekleyen bir evrendir. Bu gezegenlerden bazıları gözlemlerimize göre oldukça büyük ve etkileyici. Ancak, hiç şüphe yok ki, bu gezegenlerin en büyüğü, Güneş Sistemi’mizin devasa bir üyesi olan Jüpiter’dir. Peki, Jüpiter’in bu kadar büyük olmasının arkasındaki sırlar nelerdir ve bu gezegenin büyüklüğünü anlamak, evrenin dinamikleri hakkında bize ne tür bilgiler sunar? Jüpiter’in Büyüklüğü: Gözlemler ve Ölçümler Jüpiter, Güneş Sistemi’ndeki en büyük gezegen olma özelliği taşır. Hangi açıdan bakarsanız bakın, büyüklüğü hayrete düşürmektedir. Çapı yaklaşık 142.984…

Bilimsel Bir Merakın İzinde: DHMİ’nin Anlamını Keşfetmek Hepimizin hayatında, kulağımıza çalınan ama derinlemesine düşünmediğimiz kısaltmalar vardır. Bunlardan biri de “DHMİ”. İlk duyduğunuzda belki size sıradan bir kurumun kısaltması gibi gelebilir. Ancak bilimsel bir merakla bakıldığında, bu tür kısaltmaların arkasında sadece isimler değil, aynı zamanda toplumsal işlevler, teknik altyapılar ve kültürel anlamlar yatar. Peki, DHMİ neyin kısaltmasıdır ve neden önemlidir? DHMİ Nedir? DHMİ, “Devlet Hava Meydanları İşletmesi”nin kısaltmasıdır. 1956 yılında kurulan bu kurum, Türkiye’deki havaalanlarının yönetimi, işletilmesi ve hava trafik kontrolünün sağlanması gibi kritik görevleri üstlenir. Kısaltmaların genellikle soğuk ve resmi göründüğünü düşünebilirsiniz, ancak DHMİ, aslında milyonlarca yolcunun güvenli ve düzenli…

“Türk halk ozanı” bir tanım değil, bir seçme ve eleme makinesidir: Kimi parlatır, kimi görünmez kılar; üstelik bunu “geleneğe saygı” adıyla yapar. Türk halk ozanı ne demek? Etiketin gücü ve boşlukları “Türk halk ozanı ne demek?” sorusu masum değil. Kulağa romantik geliyor: saz, söz, gönül. Ama bu etiket, kimin “halk” sayıldığına, hangi sözün “ozanlık” mertebesine layık görüldüğüne karar veren görünmez bir jüriyi de çağırıyor. Benim iddiam net: “Türk halk ozanı” bir tür sanatçı tanımı olduğu kadar, bir kültür siyasetidir. Tercih edilen lehçeler, makbul dünya görüşleri, sahnelenebilir duygular, ‘derlenebilir’ hikâyeler… Hepsi bu etikete sığdırılmak istenir. Sığmayan? Sessizleşir. Ozan mı, âşık mı,…

Hak Ne Demek, Anlamı Gelecekte Ne Olacak? Hepimiz bir noktada “hak” kelimesini duymuşuzdur, belki de hayatımızda sıkça kullanırız. Ancak, bu basit kelime, asıl anlamını bulmak ve derinlemesine anlamak için çok daha fazlasını barındırıyor. Bugün, hak kelimesinin şu anki anlamından öte, gelecekte nasıl bir evrim geçireceği ve toplumun her kesimindeki etkilerinin neler olacağı üzerine bir tartışmaya davet ediyorum. Geleceğe dair düşüncelerinizle katkı sağlamak isterseniz, yorumlar kısmında bu fikirleri tartışabiliriz. Hak: Bugünden Geleceğe Şimdi gelin, hak kelimesine dair bildiklerimizi bir kenara bırakalım ve bu terimi genişletmeye çalışalım. Bugün hak denildiğinde aklımıza gelen en yaygın anlam, bireylerin sahip olduğu yasal, toplumsal ya da…

Masiva Tasavvuf Ne Demek? Pedagojik Bir Bakışla Öğrenmenin Dönüştürücü Gücü Öğrenme, Dönüşüm ve Tasavvuf: Pedagojik Bir Perspektif Eğitim, yalnızca bilgi aktarımından ibaret değildir; aynı zamanda bireylerin içsel dünyasında köklü değişiklikler yapma sürecidir. Öğrenme, bireylerin zihinsel, duygusal ve sosyal dönüşümlerine yol açar. Bu dönüşümün gücünü en iyi şekilde anlayabilmek için bazen geleneksel anlayışların dışına çıkmamız gerekir. Tasavvuf, özellikle Masiva tasavvuf gibi derin öğretiler, bireysel dönüşümün ne kadar derin olabileceğini gözler önüne serer. Tasavvuf öğretisinin öğrenme süreçlerine nasıl entegre edilebileceğini ve toplumsal etkilerinin neler olabileceğini araştırmak, pedagojik bir bakış açısı geliştirmek için önemli bir adımdır. Masiva tasavvuf nedir? Bu kavramı anlamak, sadece…

Halhal Diğer Adı Nedir? Bir Takının Arkasındaki Derin Anlam Gecenin yavaşça kararmasıyla, eski evin küçük odasında pembe bir halhal ışıl ışıl parlıyordu. Ay, pencerenin kenarından süzüldükçe, halhalın zincirindeki minik boncuklar, ışığı yansıtarak dans ediyordu. Zeynep, parmaklarıyla halhalının halkalarını nazikçe sıktı ve derin bir nefes aldı. Onun için bu takı yalnızca bir aksesuar değildi; her bir halkası, annesinin ona öğrettiği sevginin, zamanla şekillenen anıların ve geçmişin izleriydi. Ama aynı zamanda bu halhal, ona başka bir şeyi hatırlatıyordu: Halhal, halk arasında “ayak bileziği” olarak da bilinir, ama ne zaman biri bu kelimeyi kullansa, Zeynep’in aklına annesinin gözlerindeki o eski bakış gelir. Ayak…